این سایت سعی دارد سایت های برتر سراسر ایران را معرفی کند ما با نمایش دادن پیش نمایشی از سایت، کاربران را به دیدن کامل مطالب سایت های معرفی شده دعوت میکنیم فلذا هیچ لینک، عکس، و متنی از سایت های معرفی شده کپی نمیشود.

    نگین مسجد الحرام اولین کلمه سوره صاد است

    دسته بندی :
    1. نکس
    2. مطالب سایت

    مهدی

    بچه ها کسی جواب رو میدونه ؟

    نگین مسجد الحرام اولین کلمه سوره صاد است را از این سایت دریافت کنید.

    مسجدالحرام

    مسجدالحرام

    مختصات: ۲۱°۲۵′۲۱٫۰۵″ شمالی ۳۹°۴۹′۳۴٫۳۴″ شرقی

    از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

    این نوشتار به هیچ منبع و مرجعی استناد نمی‌کند. لطفاً با افزودن یادکرد به منابع قابل اعتماد برطبق اصول تأییدپذیری و شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع، به بهبود این نوشتار کمک کنید. مطالب بدون منبع ممکن است به چالش کشیده شوند و حذف شوند.

    مسجد الحرام بیت‌الله الحرام

    دین فرقه اسلام

    هیئت حاکمه دولت عربستان سعودی

    مکان

    مکان مکه، عربستان سعودی

    معماری بنیان‌گذاری ۶۳۸

    گنجایش ۹۰۰٬۰۰۰ نفر (در زمان حج تا ۴٬۰۰۰٬۰۰۰ نفر افزایش می‌یابد)

    مناره(ها) ۹ بلندی مناره ۸۹ متر

    مسجدالحرام ، مسجد اعظم و نخستین مسجد، بزرگ‌ترین مسجد جهان اسلام و قبله‌گاه مسلمانان است. مسجدالحرام در شهر مکه در کشور عربستان سعودی قرار دارد. بنابر آموزه‌های اسلام هر انسان و موجود زنده‌ای که وارد آن شود ایمن است و نباید به او آسیب رسانده شود.

    در صدر اسلام، مسجدالحرام بسیار کوچک بود. نخستین بار، عمر بن خطاب دستور داد خانه‌هایی بخرند و بر مساحت مسجد بیفزایند. تا آن زمان، به دور مسجد دیوار نبود. عمر دستور داد دور مسجد دیواری نیز بکشند. عثمان برای مسجد رواق ساخت و بدین‌گونه قسمت‌هایی از مسجد سر پوشیده شد. پس از آن ولید مسجد را به زیبایی بازسازی کرد و ناودان کعبه را با طلا ساخت. از آن زمان تاکنون بارها مسجدالحرام گسترش یافته‌است.

    کعبه

    به کعبه، خانه خدا، بیت‌الله‌الحرام، بیت المعمور ، بیت العتیق و بیت‌الحرام نیز می‌گویند. دلیل نام‌گذاری کعبه به بیت‌الحرام این است که خداوند ورود مشرکان را به این مکان مقدس حرام و ممنوع فرموده‌است. بیت‌الله‌الحرام در شهر مکه قرار دارد و در تاریخ، مورد احترام همگان بوده‌است. بنابر آیاتی از قرآن و روایات امامان شیعه، خانه کعبه نخستین و مقدس‌ترین بنا و اولین مسجدی است که بر روی زمین ساخته شده‌است.

    در احادیث آمده‌است که در آغاز آفرینش سراسر زمین را آب فرا گرفته بود و نخستین خشکی که آفریده شد زمین زیر کعبه بود که خشکی‌های دیگر از آن گسترده گشت. بر اساس روایات اسلامی، کعبه را ابتدا آدم ساخت و سپس ابراهیم به کمک پسرش اسماعیل تعمیر و بازسازی کرد. کعبه در زمان محمد و قبل از بعثت، به دست قریش و با همکاری محمد، بر اساس بنای اولیه ابراهیم، دوباره بازسازی شد.

    خداوند کعبه و اطراف آن را «حرم» قرار داده‌است؛ یعنی مقدس شمرده و ارتکاب گناه و قتل و شکار و تجاوز به جان و مال مردم و جنگ و دزدی و راهزنی و… را در آن جایز ندانسته‌است. وقتی مجرمی به آنجا پناه ببرد کسی حق مؤاخذه او را ندارد. واقعه مهمی که در دوران عبدالمطلب، سرپرست و تولیت کعبه، رخ داد؛ نجات معجزه آسای آن از ویرانی به دست سپاه ابرهه و اصحاب فیل بود. مقارن با ظهور اسلام، صدها بت فلزی و چوبی و سفالی در شکل‌های گوناگون در داخل و بیرون و بر روی دیوارها و سقف کعبه بود، اما در روز فتح مکه که در رمضان سال هشتم هجری رخ داد، محمد وارد کعبه شد و همه بت‌ها را نابود کرد. ساختمان کعبه به شکل مكعب مستطیل و دارای چهار ضلع است که هر ضلع آن را رُکن می‌نامند. به مجموع چهار ضلع ارکان کعبه می‌گویند که سه رکن آن چنین نام دارند: رکن یمانی، رکن شامی و رکن عراقی. ساختمان کعبه ۸۵ / ۱۴ متر ارتفاع دارد، طولش ۵۸ / ۱۱ و عرضش ۲۲ / ۱۰ متر است. بنای کعبه از سنگ‌های سیاه و سختی ساخته شده‌است که پرده سیاهی بر روی آن قرار دارد. می‌گویند نخستین بار اسماعیل پرده‌ای بر کعبه کشید و بعدها قریش نیز چنین کردند و پرده‌داری، منصبی ویژه برای آنان محسوب می‌شد. اکنون نیز آن پرده به صورتی خاص بافته و بر روی کعبه نهاده می‌شود.

    این بنا بخش‌های دیگری هم دارد؛ همچون حجر الاسود، ملتزم، مستجار، حطیم و حجر اسماعیل. در نزدیکی آن نیز مقام ابراهیم و چاه زمزم واقع است.

    گفتنی است تولیت و مناصب کعبه هنوز باقی است.

    در حال حاضر، عبدالرحمن السدیس، امام جمعهٔ مسجدالحرام است.[۱]

    جستارهای وابسته[ویرایش]

    کعبه

    منابع[ویرایش]

    مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به در ویکی‌گفتاورد موجود است.

    ↑ در رسانه‌های آمریکا؛ آیا خطبه اخیر نماز جمعه مکه نشانه شتاب عربستان برای رابطه علنی با اسرائیل است؟،

    دائرةالمعارف تشیع، ج ۳

    گسترش نبو

    مکان‌های مقدس اسلامی

    گسترش نبو

    مسجدهای مهم در کشورهای عربی

    گسترش نبو

    شخصیّت‌ها و اَعلامِ قرآنی

    گسترش نبو شیعهٔ دوازده‌امامی

    رده‌ها: جعبه اطلاعات ساختمان مذهبی با وابستگی نامعلوممسجدالحرامحجکعبهمسجد در مکهمسجدهای عربستان سعودیمعماری عربینیایشگاه‌های به مسجد تبدیل‌شده

    منبع : fa.wikipedia.org

    مسجد الحرام

    مسجد الحرام 1.    کلیات  مسجد الحرام قدیمی ترین و معروفترین مسجد در تاریخ اسلام است؛ از آنجا که کعبه معظمه، بیت الله الحرام نامیده ...

    مسجد الحرام

    مسجد الحرام 1.    کلیات  مسجد الحرام قدیمی ترین و معروفترین مسجد در تاریخ اسلام است؛ از آنجا که کعبه معظمه، بیت الله الحرام نامیده شده، این عبادتگاه هم مسجد الحرام نام گرفت. این مسجد مبدأ معراج پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم بوده اس

    مسجد الحرام

    1.    كليات 

    مسجد الحرام قديمي ترين و معروفترين مسجد در تاريخ اسلام است؛ از آنجا كه كعبه معظمه، بيت الله الحرام ناميده شده، اين عبادتگاه هم مسجد الحرام نام گرفت. اين مسجد مبدأ معراج پيامبرصلي الله عليه و آله و سلم بوده است.

    امام صادق عليه السلام فرمودند: «هرگاه وارد مسجد الحرام ميشويد، با پاى برهنه و با خشوع وارد شويد.»

    مسجد الحرام‏ همواره مقدس بوده است. از حَزْوَرَه كه در جنوب آن است تا مسيل اجياد و مسعى امتداد دارد. در اطراف آن ديوار يا نرده‏اى نبود بلكه كوي هاى عشاير و خانه ‏هاى برخى از متنفدين بود. معلوم است كه متنفدين از حد خود تجاوز كرده و جلوتر مى ‏آمدند و اين امر سبب تنگى مسجد شده بود، به گونه‏ اى كه ميان ديوار مسجد و مقام اندكى فاصله بود ديوارهايى كه خاص خودش باشد نداشت، ديوارهايش همان ديوارهاى مردم بود. البته بين خانه ‏ها درهايى بود كه مردم از اطراف بدان داخل مى ‏شدند.

    به هنگام ظهور اسلام اين صحن تنها مسجد مكه بود. مسلماً براى نمازگزاران، فراخ جايى نبود. اين امر سبب شد كه برخى از خلفا خانه‏ هاى اطراف را بخرند و بر مسجد بيفزايند.

    2.    موقعيت

    در ميان كوه‏هاى مكه، وادى ابراهيم، وادى ‏اى نسبتًا طولانى است كه مسجد الحرام‏ در ميانه آن قرار گرفته و در واقع، مسير و مَسيلى است كه آب باران قسمت بالاى مكه يا مَعْلاة، و حتى فراتر از آن (دامنه كوه حرا) را به سمت حَجون و از آنجا به سمت مسجد و سپس مَسْفله در اين سوى مسجد الحرام‏، به سمت اجْياد منتقل مى ‏كرده است. اين مهم‏ترين وادى مكه است كه از آن به عنوان وادى رئيسى ياد مى ‏شود. بيشتر محلات قديمى مكه در اطراف همين وادى ساخته شده است.

    3.     فضيلت مسجدالحرام

    -    پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: محترم‏ترين، محبوب‏ترين و گرامى‏ترينِ مساجد نزد خداوند متعال، مسجد الحرام است.

    -    پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: برترى مسجد الحرام بر مسجد من، همچون برترى مسجد من بر مساجد ديگر است.

    -    صحيح البخارى- به نقل از ابو ذر-: به پيامبر خدا گفتم: كدام مسجد، اوّل، بنا نهاده شده است؟ فرمود: «مسجد الحرام». گفتم: سپس كدام؟ فرمود: «مسجد الأقصى‏». گفتم: فاصله ميان اين دو، چه مقدار بود؟ فرمود: «چهل سال» و سپس فرمود: «هر كجا كه نماز، تو را دريافت (وقت آن رسيد)، نماز بخوان، كه زمين براى تو مسجد است».

    -    رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:«يك نماز در مسجدالحرام برابر با صدهزار نماز است و يك نماز در مسجد من هزار نماز است و در بيت ‏المقدس هزار نماز است»

    -    درباره بهترين مكان نماز، روايات متفاوتى است، ولى اكثر آنها اشاره به «حطيم» دارند. ابوبلال مكى مى ‏گويد: امام صادق عليه السلام را ديدم كه ‏طواف كرد و بين باب و حجرالاسود دو ركعت نماز خواند، از ايشان پرسيدم: چرا در اين موضع نمازگزارديد؟  امام عليه السلام فرمود: «اين محلى است كه آدم توبه كرد و خدا توبه او را پذيرفت.»

    -    اميرمؤمنان عليه السلام مسجدالحرام را يكى از كاخ ‏هاى بهشت در دنيا دانسته، فرمود: «أَرْبَعَةٌ مِنْ قُصُورِ الْجَنَّةِ فِي الدُّنْيَا؛ الْمَسْجِدُ الْحَرَامُ، وَ مَسْجِدُ الرَّسُولِ صلى الله عليه و آله وَ مَسْجِدُ بَيْتِ الْمَقْدِسِ، وَ مَسْجِدُ الْكُوفَةِ»؛ «چهار مكان است كه از قصرهاى بهشت در دنياست: مسجدالحرام، مسجد پيامبر، مسجد بيت‏ المقدس و مسجد كوفه.»

    -    پيامبر صلى الله عليه و آله فقط در مسجدالحرام رحل اقامت مى ‏افكند و مسجدالحرام مأمن و پناهگاه مسلمين و مؤمنان است.

    -    پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: «هركس در مسجدالحرام يك نماز واجب بخواند، خداوند همه نمازهايى را كه از روز وجوب نماز بر او، خوانده است و همه نمازهايى را كه تا زمان مرگ مى ‏خواند، به بركت اين نماز از او قبول مى‏ كند.»

    -    امام جعفر صادق عليه السلام فرمود: «در اين مسجد نماز و دعا زياد بخوانيد. آگاه باشيد كه براى هر بنده روزى ‏اى است كه به ‏سوى او سوق داده مى ‏شود.» منظور اين است كه در مكه خيلى دنبال كسب و كار نباشيد؛ در پى دعا و نماز باشيد چراكه روزى شما تضمين شده است.

    4.    آداب ورود به مسجد الحرام‏

    -    امام صادق عليه السلام در اين زمينه فرمود: «هر گاه حاجى يا عمره ‏گزار به مكه وارد شد، ابتدا وسايل خود را مستقر سازد سپس آهنگ‏ مسجد الحرام كند.»

    -    عمران حلبى مى‏ گويد: از امام صادق عليه السلام پرسيدم آيا زنان هنگام رفتن كنار كعبه غسل كنند؟ حضرت فرمود: آرى، همانا خداوند متعال مى ‏فرمايد: أَنْ طَهِّرا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْعاكِفِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ.

    -    پس از آن كه حاجى وارد مكه شد، براى آن‏كه بتواند مناسك و اعمال خود را به خوبى و با كمال توجه و با حال خضوع و خشوع انجام دهد، بهتر آن است كه ابتدا به محل استقرار خود رفته، وسايل و اسباب سفر را مستقر و پس از رفع خستگى غسل كند، سپس وضو بگيرد و به طرف مسجد الحرام حركت كند.

    -     مستحب است حاجى هنگام ورود به مسجد الحرام، از باب بنى شيبه وارد شود. اين باب پيشتر پشت مقام ابراهيم قرار داشته كه در تصاوير قديمى مسجد الحرام مشخص است ليكن هم اكنون نشانى از آن باقى نمانده است. دليل اين عمل مستحبى را امام صادق عليه السلام اين‏چنين بيان فرموده ‏اند: «بت هُبَل را كه امير مؤمنان، على عليه السلام هنگام بالا رفتن بر دوش رسول خدا صلى الله عليه و آله از بام كعبه به زمين انداخت، در باب بنى شيبه دفن كردند و از اين رو، ورود به مسجد الحرم از اين در سنت شد.» هُبل بزرگترين بُتى بوده كه اعراب جاهلى آن را مى ‏پرستيدند. معناى اين سخن آن است كه هر حاجى هنگام ورود به مسجد الحرام بايد بت‏ها را زير پا گذاشته و سپس وارد شود.

    -    امام باقر عليه السلام عليه السلام فرمود: هر گاه به مسجد الحرام وارد شدى و مقابل حجر الاسود رسيدى، بگو: «أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلا اللهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ آمَنْتُ بِاللهِ وَ كَفَرْتُ بِالطَّاغُوتِ وَ بِاللّاتِ وَالْعُزَّى وَ بِعِبَادَةِ الشَّيْطَانِ وَ بِعِبَادَةِ كُلِّ نِدٍّ يُدْعَى مِنْ دُونِ اللهِ».

    منبع : hajj.ir

    مسجد الحرام

    مسجد الحرام

    مسجد الحرام

    اطلاعات اوليه تأسیس پیش از اسلام مکان مکه مشخصات

    ظرفیت یک میلیون نمازگزار

    مساحت بیش از۸۸۰۰۰ متر مربع

    معماری بازسازی دوره سعودی

    مسجدالحرام (عربی: المسجدالحرام) مشهورترین و مقدس‌ترین مسجد در جهان اسلام، واقع در شهر مکه است که کعبه، قبله مسلمانان، در آن قرار دارد. اشیا، بناها و اماکن مقدسی همچون حجر الاسود، ملتزم، مستجار، حطیم و حجر اسماعیل در این مسجد جای گرفته‌اند. مسجدالحرام در فقه اسلامی، افزون بر احکام عمومی مسجد، احکامی ویژه نیز دارد. در شریعت اسلام بر هر مسلمانی واجب است در صورت استطاعت، یک بار در عمر خود به مکه سفر کند (سفر حج) و مناسکی را که برخی از آنها در این مسجد انجام می‌گیرد، انجام دهد.

    محتویات

    ۱ واژه‌شناسی

    ۲ موقعیت جغرافیایی و حدود مسجد

    ۳ فضایل مسجدالحرام ۴ تاریخچه

    ۴.۱ دوره پیش از اسلام

    ۴.۲ دوره خلفای چهارگانه

    ۴.۳ دوره اموی ۴.۴ دوره عباسی ۴.۵ دوره سعودی

    ۵ مهمترین بناهای داخلی و اشیای مسجد

    ۵.۱ کعبه ۵.۲ حجر الاسود ۵.۳ مقام ابراهیم ۵.۴ حجر اسماعیل ۵.۵ حطیم ۵.۶ زمزم ۵.۷ مستجار ۵.۸ ملتزم

    ۵.۹ درهای مسجدالحرام

    ۶ اداره مسجد

    ۷ منابع مکتوب درباره مسجدالحرام

    ۷.۱ منابع تاریخی ۷.۲ سفرنامه‌ها ۸ پانویس ۹ منابع

    واژه‌شناسی

    «المسجدالحرام» کلمه‌ای عربی و ترکیبی وصفی است. سبب توصیف این مسجد به «حرام» آن است که برخی افعال که در مساجد دیگر حرام نیست، در این مسجد و پیرامون آن(حرم)به لحاظ فقهی حرام شمرده شده است و این مسجد احترام و احکام خاصی دارد[۱] و ارتکاب گناه در آن، نسبت به دیگر مکان‌ها، ممنوعیت و حرمت شرعی بیشتری دارد و به گفته برخی منابع، اراده گناه هر چند به انجام نرسد، در مسجدالحرام گناه محسوب می‌شود.[۲]

    از منابع دینی اسلام، به ویژه قرآن کریم چنین برمی‌آید که مسجدالحرام، پیش از اسلام نیز بدین نام نزد مردمان حجاز شهرت داشته، هرچند در پیرامون کعبه، بنا یا دیوار و حصاری نبوده ولی کعبه و محیط پیرامونی آن -که محل طواف زائران بوده- بدین نام شناخته می‌شده است.[] قرآن بارها ترکیب وصفی المسجد الحرام را به کار برده است؛ از جمله درباره جلوگیری مشرکان از زیارت کعبه و حج مسلمانان در قرآن آمده است: «وَ ما لَهُمْ أَلاَّ یعَذِّبَهُمُ اللَّهُ وَ هُمْ یصُدُّونَ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ؛ و چرا خدا آنان را عذاب نکند در حالی که[دیگران را]از مسجدالحرام منع می‌کنند؟!»[۳]

    ترکیب «المسجد الحرام» در آیات و روایات، گاه برای اشاره به کعبه، شهر مکه و منطقه حرم نیز به کار رفته است.[۴]

    موقعیت جغرافیایی و حدود مسجد

    مسجدالحرام، در شهر مکه عربستان سعودی میان کوه‌های ابوقبیس، اجیاد، هندی و عمر واقع است.[]

    حدود کنونی مسجدالحرام: از شرق به کوه ابوقبیس، از غرب به کوه عمر و خیابان شبیکه، از شمال به خیابان شامیه و کوه هندی و از جنوب به خیابان اجیاد و مسفله محدود می‌شود.[]

    حدود حرم تا مسجدالحرام در نقاط مختلف، متفاوت است: از تنعیم تا مسجدالحرام ۶۱۵۰ متر، از جِعرانه تا مسجد ۱۸۰۰۰ متر، از مسیر طائف در نقطه هُدی تا مسجدالحرام ۱۵۵۰۰ متر، از مسیر لیث تا مسجد ۱۷۰۰۰ متر و از راه جده تا مسجدالحرام ۱۱۰۰۰ متر فاصله است.

    مسجد الحرام

    فضایل مسجدالحرام

    مسجدالحرام از دیرباز برای مردمان حجاز محترم بوده است. به لحاظ تاریخی اطلاع دقیقی از این که از چه زمان چنین موقعیتی پیدا کرده است، در دست نیست. بنابر روایات محلی و مذهبی، این محل از زمان پیدایش زمین محترم بوده است. در روایات اسلامی، مسجدالحرام بافضیلت‌ترین مکان روی زمین است.[۵]

    بنابر حدیثی منسوب به پیامبر اکرم(ص) مسجدالحرام قدیم‌ترین مسجد زمین است و حتی پیش از مسجدالاقصی بنیان نهاده شده است.[۶]

    در حدیث شد رحال، که بنابر آن پیامبر اکرم(ص) فرموده است: «سفر مکنید جز برای زیارت سه مسجد....» یکی از این مساجد، مسجدالحرام است.

    بنابر روایات محلی، قبر هفتاد پیامبر از جمله هود و صالح و اسماعیل در مسجدالحرام است.[۷]

    در آموزه‌های اسلامی احکام فقهی و معنوی ویژه‌ای برای مسجدالحرام و مکه وضع شده است. برای نمونه، جنگ در مسجدالحرام و بلکه حرم مکه گناه بزرگی است مگر به قصد دفاع.[۸] عباداتی از جمله نماز در مسجدالحرام بسیار بیشتر از مکان‌های دیگر، دارای اثرات معنوی و مادی شمرده شده است.[۹]

    تاریخچه

    مسجد الحرام، رویدادها، تغییرات، بازسازی‌ها و توسعه‌های متعددی داشته که در منابع تاریخی و روایی ثبت شده‌اند[۱۰]و مهمترین آنها عبارتند از:

    دوره پیش از اسلام

    پیش از اسلام، پیرامون کعبه را مسجدالحرام می‌گفته‌اند که حدودی تقریبی داشته‌است.[۱۱]

    مسجد در دوران پیش از اسلام، حصار و دیوار و بنای دیگری جز کعبه نداشته است. این که از چه زمان محوطه یاد شده به عنوان مسجد برگزیده شد، گزارشی تاریخی از آن در دست نیست و تنها در منابع روایی از آن سخن رفته است. بنابر این منابع، مکان فعلی مسجدالحرام برای بنای کعبه، پیش از آفرینش انسان برگزیده و کعبه به دست ملایک ساخته شد.[۱۲]

    برخی روایات بنا یا بازسازی کعبه را به آدم(ع)نسبت می‌دهند.[۱۳] پس از او، ابراهیم و اسماعیل(ع)آن را بازسازی کردند.[۱۴]

    در روایتی از پیامبر اکرم(ص) بنای مسجد به ابراهیم(ع) نسبت داده شده است. در این روایت، مسجدالحرام، قدیم‌ترین مسجد بر زمین است.[۱۵]

    تا پیش از قُصَی ‌بن کِلاب‌ بن مُرَّة‌ بن کَعْب، جد چهارم پیامبر اکرم(ص) و پیشوای قریش، مردم مکه در نزدیکی مسجد خانه نمی‌ساخته‌اند و فاصله‌ای را رعایت می‌کرده‌اند. در زمان قصی، او مردم را به خانه‌سازی در نزدیک کعبه با فاصله‌ای به‌اندازه طواف کعبه ترغیب کرد.[۱۶]

    دوره خلفای چهارگانه

    نخستین تغییر در مساحت مسجد در زمان خلیفه دوم روی داد. او برخی خانه‌های اطراف مسجد را خرید و به مسجد ملحق کرد و دیواری کوتاه پیرامون مسجد کشید[۱۷]و دستور داد تا از آن پس شبها بر دیوار چراغ بگذارند تا محوطه مسجد روشن شود.[۱۸]

    منبع : fa.wikishia.net

    میخواهید جواب یا ادامه مطلب را ببینید ؟
    آرزو 16 روز قبل
    0

    خانه خدا

    .... 12 ماه قبل
    0

    نه

    مهدی 12 ماه قبل
    6

    بچه ها کسی جواب رو میدونه ؟

    0
    ناشناس 14 روز قبل

    یکی بگه

    برای پاسخ کلیک کنید